ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ରିପୋଟିଂ ପାଇଁ ମିଡିଆ କର୍ମଶାଳା
ଭୁବନେଶ୍ବର : ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଓ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ସ୍ଵିଚଅନ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଜ୍ଞାନ ସହଭାଗୀ ଭାବରେ ସକ୍ରେଟସ ଏବଂ ଚିକାଗୋ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର ଦ ଏନର୍ଜି ପଲିସି ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ (ଏପିକ୍ ଇଣ୍ଡିଆ) ସହଯୋଗରେ ରିପୋର୍ଟ ଉପରେ ଏକ ମିଡ଼ିଆ କର୍ମଶାଳା ଆୟୋଜନ ହୋଇଯାଇଛି । ଭୁବନେଶ୍ବର, କଟକ ଏବଂ ପୁରୀର ପ୍ରାୟ ୫୦ରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ ସାମ୍ବାଦିକ ମୂଲ୍ୟବାନ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ, ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଲୋଚନାକୁ ସହଜ କରିବା ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ରିପୋର୍ଟରେ ଅଭିନବ ଉପାୟ ଶିଖୁବା ପାଇଁ କର୍ମଶାଳାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ଏହି କର୍ମଶାଳା ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସରଳ ଭାବେ ବୁଝାଇବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରକହିଥିଲା । ଏହା ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତାର ମୌଳିକତାକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲା- ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତା ତଥ୍ୟ ପଢ଼ିବା ଏବଂ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିବା, ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ନେଇ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ରିପୋର୍ଟ କରିବା | ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କିପରି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ରିପୋର୍ଟ କରାଯିବ ତାହା କର୍ମଶାଳାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା। ସ୍ଵିଚଅନ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନର ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଶ୍ରୀ ବିନୟ ଜାଜୁ କହିଛନ୍ତି, “ଜଳବାୟୁ ସଙ୍କଟ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ସବୁଠାରୁ ଦୁର୍ବଳ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଓଡିଶା ଅନ୍ୟତମ। ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏବଂ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ତତ୍ପରତା ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଆଲୋକିତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ଏହାକୁ ପ୍ରସାର କରିବାରେ ମିଡିଆର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ରହିଛି। ପରିବର୍ତ୍ତନ କେବଳ ସହଯୋଗ, ଯୋଗଦାନ ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ସମ୍ଭବ | ” ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଜାତୀୟ ସ୍ବଚ୍ଛ ବାୟୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (NCAP) ପରିବେଶର ଗୁଣବତ୍ତା ଖରାପ ହେବାର ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଦିଗରେ ଏକ ପଦକ୍ଷେପ। ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣର ମାନଦଣ୍ଡ ପୂରଣ ହେଉ ନ ଥିବା ୧୩୨ “ଅଣ-ପ୍ରାପ୍ତି” ସହର ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ସାରା ଦେଶରେ ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତା ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଏନ.ସି.ଏ.ପି ଏକ ସମୟ ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଛି | ଏଥ୍ରେ ଓଡିଶାର ୭ଟି ସହର- ଭୁବନେଶ୍ବର, କଟକ, ବାଲେଶ୍ବର, ରାଉରକେଲା, ଅନୁଗୁଳ, ତାଳଚର ଏବଂ କଳିଙ୍ଗ ନଗର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ୨୦୧୭ ଭଳି ମୂଳ ବର୍ଷ ସହିତ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ୨୦୨୪ ସୁଦ୍ଧା ୨୦% – ୩୦% କଣିକା ପଦାର୍ଥର ହ୍ରାସ ହାସଲ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର ହୋଇଛି। ସି.ପି.ସି.ବି ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଓଡିଶାର ୭ଟିସହର ଯାନବାହାନ ଫଳାଚଳ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ସହରରେ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏକ ଉଦ୍ବେଗଜନକ ଅବସ୍ଥାରେ ଅଛି। ୨୦୧୭ ମସିହାରୁ ଓଡିଶାରେ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣର ହାରାହାରି ସ୍ତରରେ ୬୭% ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି ଏବଂ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ବାୟୁକୁ ‘ଅସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକର’ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି। ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା ପ୍ରାଧ୍ଵକରଣ ଅନୁଯାୟୀ, ପାଣିପାଗ ଚରମ ଆକାରରେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରଭାବ ଉଭୟ ପରିମାଣ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନରେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚାଷୀଙ୍କ ଜୀବିକା ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା। ମୁଖ୍ୟତଃ ଫୁଲ ହ୍ରାସ ଏବଂ ନୂତନ ବୃକ୍ଷରୋପଣରେ ଅଧିକ କ୍ଷତି କାରଣରୁ ଫସଲ ହ୍ରାସ ଘଟିଥିଲା | ଖରାପ ପାଣିପାଗ ପରିସ୍ଥିତି ସହିତ ଜଡିତ ବୃଷ୍ଟିପାତର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ ରବି ଫସଲ ଅପେକ୍ଷା ଖରିଫ ଫସଲ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ | ଧାନ ଉତ୍ପାଦନ ହ୍ରାସ ହେତୁ ଚାଉଳ ଉତ୍ପାଦନ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ ଯାହା ଚାଉଳ ଓଡିଶାର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ହୋଇଥିବାରୁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ | ଗଣମାଧ୍ୟମ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରମୁଖ ହିତାଧୁକାରୀ, ଯାହାର ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିଛି | ଗଣମାଧ୍ୟମ ଦ୍ବାରା ପରିବେଶ ସମସ୍ୟା ଉପରେ ସୁଚିନ୍ତିତ ଏବଂ ନିୟମିତ ରିପୋର୍ଟ କରିବା କେବଳ ନାଗରିକଙ୍କ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବ ନାହିଁ ବରଂ ନୀତି ନିର୍ଣ୍ଣୟକାରୀମାନେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ନିଶ୍ଚିତ କରିବେ । ଏହା ସମସ୍ତଙ୍କ ତରଫରୁ କିଛି ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ୱ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ |
” ଶ୍ରୀ ସନ୍ଦୀପ ସାହୁ ସାମ୍ବାଦିକ, ବି.ବି.ସି ୱାଲ୍ଡ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି, ” ଏହି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଗଣମାଧ୍ୟମ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି କର୍ମଶାଳା ଆୟୋଜନ କରିଥିବାରୁ ମୁଁ ସ୍ଟିଚଅନ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନକୁ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛି। ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତର ବିପଦ। ମୁଁ ବିଶ୍ବାସ କରେ ଗଣମାଧ୍ୟମ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ସହ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ତଥ୍ୟ, ଆକଳନ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ଏହାର ମୁକାବିଲା କରିବାର ଉପାୟ କରିପାରିବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।
“ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଆଶୀର୍ବାଦ ରାହା, ଇ.ପି.ଆଇ.ସି ଇଣ୍ଡିଆର ଆଞ୍ଚଳିକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କହିଛନ୍ତି,” ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ନୀତିଗତ କାର୍ଯ୍ୟନୁଷ୍ଠାନ ଆବଶ୍ୟକ I ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ନେଇ ଗବେଷଣା ଏବଂ ପ୍ରମାଣ-ଚାଳିତ ଆଲୋଚନା ହେଡଲାଇନ ଜାରି ରଖୁବା ପାଇଁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ସକ୍ରିୟ ହେବାକୁ ପଡିବ। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଗଣମାଧ୍ୟମ, ନାଗରିକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏବଂ ନୀତି ନିର୍ମାତା-ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାନ ଦାୟିତ୍ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ |” ଡକ୍ଟର ମମତା ପଣ୍ଡା, ପରାମର୍ଶଦାତା ତଥା ଏଚ.ଓ .ମି. ଶିଶୁରୋଗ ଏବଂ ନିଓନାଟୋଲୋଜି, କେୟାର ସୁପର ସ୍ପେସିଆଲିଟି ହସ୍ପିଟାଲ, ଭୁବନେଶ୍ବର କହିଛନ୍ତି, “ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ତୀବ୍ର ଏବଂ ପୁରୁଣା ରୋଗର ବ୍ୟାପକ ବିସ୍ତାର ସହିତ ଜଡିତ, ଯେପରିକି ଆସ୍ଥମା, କ୍ରନିକ ଅବଷ୍ଟ୍ର କ୍ଟିଭ ଫୁସଫୁସ ରୋଗ (ସି. ଓ. ପି. ଡି), ହୃଦ୍ ରୋଗ ଏବଂ କର୍କଟ AQ ସ୍ତରର କ୍ରମାଗତ ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ଶିଶୁ ଏବଂ ବୃଦ୍ଧଙ୍କ ପରି ଅସୁରକ୍ଷିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ବିପଦ | ଶ୍ରୀ ଦେବନ୍ଦ୍ର ସୁଆର, ବ୍ୟୁରୋ ମୁଖ୍ୟ, ପ୍ରମେୟ କହିଛନ୍ତି, “ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ଟିଚଅନ୍ ର ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ଆମେ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛୁ। ଗଣମାଧ୍ୟମଠାରୁ ଭଲ କେହି ନାହାଁନ୍ତି ଯିଏ ପ୍ରକୃତରେ ସେଠାରେ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଥିବା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ଏହି ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ବାର୍ତ୍ତା ବିସ୍ତାର କରିପାରିବେ । ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ରିପୋର୍ଟ କରିବାରେ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବ।”